Blindproef 13 september 2024

Blindproef 13 september 2024

Dit jaar heeft Commanderij De Mandel zowel bij de kandidaten meester-wijnproever als bij de kandidaten grootmeester-wijnproever 3 kandidaten die naar hun einddoel begeleid zullen worden.

De Vlaamse Wijngilde selecteert voor de proef naast de 2 vast rode wijnen, bordeaux en bourgogne, als variabelen de cabernet franc en de carmenère. Beide trio’s worden ermee geconfronteerd.

De kandidaten grootmeester-wijnproever krijgen behalve de rode ook 4 witte wijnen in het glas. Naast de chardonnay en cabernet sauvignon komen dit jaar de chenin blanc en de pinot gris aan bod.

De maand september is voor de wijnboeren een drukke periode en er is met hen moeilijk een afspraak voor een degustatieavond te maken. Daarom is de september activiteit een kans bij uitstek om er meteen een oefening te organiseren voor de kandidaten van het examen wijnproever. Voor de andere leden is het gewoon een ontspannen degustatie.

Om er een spannende avond van te maken werden in wit alleen de chenin blanc en de pinot blanc naast elkaar gezet. Maar dat krijgen de aanwezige leden vooraf niet te horen. Ze gaan dus op zoek naar 2 wijntypes tussen 4 mogelijkheden. Het werd best boeiend met 2 van 3 kameleons in het glas!

WIT 1.   Chenin blanc     Domaine des Varinelles – Saumur blanc l’ingénue 2022     13 % alc.

De gisting vond plaats in houten vaten van 400 l en de wijn bleef een tijd liggen op zijn ‘lies’. Daarna rijpte hij nog een tijd op barriques waarvan elk jaar een derde wordt vernieuwd.

Ogen: de wijn is niet fonkelend wat wijst op geen tot hooguit een lichte filtering. Dat is meestal om discrete aroma’s van lagering op de ‘lie’, het bezinksel met de afgestorven gistcellen in de cuves, of van de houtlagering tot hun volle recht te laten komen.

Neus: Eerst gesloten, maar na walsen een vrij complex parfum van wit fruit, doyennépeer, citrustonen, exotische fruit, mango. Lichte vanille.

Mond: Mollige fruitstart (peer, mango, gele perzik), exotische fruitcocktail, lichte houtachtige toets maar mooi geïntegreerd in de wijn, naar de finale toe ook citroenzeste en een licht bittertje in de halflange finale.

Conclusie: Mooie chenin blanc met een mooi potentieel om zich nog te ontplooien. Zeker weten dat we van de houtlagering nog niets alle nuances geproefd hebben!

Gastro: aperitief, coquilles, charcuterie, vis in saus, gebraden kip en brokkelkaas.

WIT 2.   Pinot Gris Hugel Classic Pinot Gris 2022                          14.5 % alc.

De wijn werd gedeelte houtgelagerd in foeders. In de Elzas komt dat meer voor en die vaten worden niet zo snel vernieuwd. Sporen van houtlagering zijn dus niet te verwachten.

Ogen:
De wijn is goudgeel. Kopergeel? Mits spelen met een wit blad achter het glas is een typisch roze schijn moeilijk uit te lokken. De wijn is fonkelend helder met schitterende spiegel en matige tranenwand.

Neus: in de stille fase is de wijn nogal gesloten met een lichte floraliteit en discreet wit en geel steenfruit dat zich na walsen meer profileert. Een aardse kruidigheid rond een wolkje boenwas en een beetje mandarijn en vijg komen aanleunen.

Mond: een licht zoete aanzet met de aroma’s van rijp geel steenfruit en van kruidenkoek bevestigen de geuren.
Een goede dosis zuren houden de wijn in evenwicht.

Aardige, fruitige afdronk.

Gastro: deze bescheiden Elzasser kan toch wel wat gerechten met een zekere smaakrijkdom aan zoals gemarineerd wit vlees en gevogelte in een iets complexe saus al of niet met gestoofde ui, champignons, spek … tot een gebakken foie gras.

De sauvignon blanc werd vlot uitgesloten. Maar omdat het publiek vooral gewoon is aan chardonnay en het karakter van een zachtere versie daarvan meent te vinden, wordt aan veel tafels tot tweemaal toe in de verkeerde richting gezocht.
De chardonnaydruif levert een zeer brede range van wijntypes, van licht gekleurd met groene schijn en frisse zuren van citrus en mineraliteit tot zware amberkleurige, complexe, hout gelagerde wijnen met geuren van rijp wit en geel fruit en van botertoetsen tot karamel toe. Er is nochtans geen spoor van lactische aroma’s en van groene appel. Wel enerzijds van boenwas en anderzijds peer en telkens toch extra zoet én zuur.
De pinot gris én de chenin blanc die van droog tot zoet gevinifieerd kan worden hebben ook een breed gamma. Er waren heel wat tips nodig om het gezelschap op hetzelfde en het juiste veld te laten landen.

De licht gekleurde sauvignon blanc is gekenmerkt door een hoog zuurgehalte en aroma’s van kruisbes, gemaaid gras en buxus. Soms fris exotisch fruit kan naar voor schuiven. Maar de drie andere zijn kameleons die elkaar proberen na te bootsen. De verschillen die hen zullen verraden kunnen in kleine hoekjes te vinden zijn. Maar de kandidaten weten waarop ze moeten letten en het bestuur verzorgt twee extra trainingsavonden.

We zetten de blindproef verder met 6 rode wijnen van 4 wijntypes en hopen dat de aanwezigen het noorden terugvinden.

ROOD 1.  Domaine de Varinelles Laurigine 2021 Saumur-Champigny AOP               12.5 % alc.

Druiven: 100 % Cabernet Franc van diverse percelen. Er kwam geen eik aan de vinificatie te pas.

Kleuromschrijving: Een quasi onaangetaste donkerrode kleur met paarse tint, waterrandje en fonkelende tranen.
Neus: geurenpakket met rood fruit, aalbessen, aardbeien en frambozen, kersen, kruiden, groene peper en tomatenblad. Wat grafiet.
Mond: knapperig in de mond met flink wat soepele tannines en evenwaardige frisse zuren. We smaken rijpe krieken, rood fruit, aalbessen met nog extra kruidigheid.

Licht animale toets in de halflange afdronk.

Conclusie: maaltijdwijn met karakter en terroir.
Helemaal geen norse indruk die cabernet franc soms kenmerkt, maar een sappige, vlot wegdrinkende wijn met een fruitig karakter waarin geen spoor van houtlagering te vinden is. En zo is dat uitstekend.

Gastro: Charcuterie, gevogelte.

ROOD 2.  Saransot-Dupré Bordeaux Listrac 2010                                                    14 % alc.

Blend : merlot 58 %, cabernet sauvignon 23 %, cabernet franc 15 %, petit verdot 3 %, carmenère 1 %

Kleuromschrijving: Robijnkleur, intens, mooie viscositeit, lichte evolutie.

Neus: secundaire en tertiaire aroma's: drop, ceder, hout, mokka, maar ook nog bosbes en laurier.

Mond: De eik is aardig versmolten maar de tannine is nog steeds prominent aanwezig, net als de aangename zuren. Deze droge wijn is krachtig, nog lekker fruitig, aardig kruidig en heeft een mooie lengte.

Een lekkere, mooi droge merlot/cabernet sauvignon/cabernet franc gedreven bordeaux blend die op zijn hoogtepunt is.

Gastro: serveren met een stoofpotje van everzwijn.

ROOD 3.  Casa Magrez Leyenda Carmenère 2018                                                          13,5 % alc.

Robijnrood, intens ingekleurd.

Deze wijn ruikt naar zwoel zwart fruit, vooral rijpe bramen. Er is een zachte kruidigheid en kleine houttoets (vanille).
Zeer duidelijke aroma’s van cacao en gebrande koffie en na een tijdje ademen duikt ook een luchtje van verbrande rubber op.

Een ‘warme’ wijn met zachte tannine en een bom aan zoet zwart fruit. De zuren volgen niet helemaal. De wijn doet wat boers aan zoals we dat ook bij een merlot soms herkennen.

Te drinken bij rood vlees, lamsvlees of een stoofpotje.

ROOD 4.  Château Laroze St Emilion Grand Cru Classé 2010                 13.5 % alc.

Blend: merlot 68 %, cabernet sauvignon 26 %, cabernet franc 6 %. 
Lagering op barriques waarvan 2/3 nieuw.

Intens robijnrood. Weinig evolutie voor zijn leeftijd.

Neus: zwart fruit: cassis, bramen. Donkere pruimen. Verder versmolten eik, vanille, tabak chocolade, koffie kruidnagel, aardse toetsen en leder.

Mond: eerst zacht, wat vlezig maar daarna ontvouwt zich al snel de kracht en de complexiteit van deze lekkere, evenwichtige wijn met een flinke dosis fruit binnen een mooi traamwerk van tannine en zuren.
Deze Laroze is sappig, fris en mooi gelaagd.

ROOD 5.  Domaine de Varinelles “1900” Saumur-Champigny AOP 2019  13 % alc. 

Vinificatie: klassieke start en verder rijping in amforen van zandsteen en terracotta gedurende 11 maanden, gevolgd door 6 maanden rijping in betonnen cuves.

Kleuromschrijving: Intens maar somber donkerrood met wat evolutie en vet tranenvolume.

Neus: Neus van rijp fruit, kers, pruimen, peper en licht rokerig. Wat grafiet.

Mond: Er volgt een charmante fruitige aanzet, daarna sappig, kruiden en peper. Zijdezachte versmolten tannines en een fruitige lange afdronk.

Conclusies: de bijzondere rijping komt naar voor in deze wijn die een toekomst van nog een drietal jaar voor zich heeft.

Gastro: Rood vlees, stoofpot, duif.

ROOD 6.  Dom. Chofflet Côte Chalonnaise En Choué Givry 1^er cru-  2019     14 % alc.

Van het volume wordt 60 % houtgelagerd. Elk jaar wordt 1/5 van de vaten vernieuwd.

Robijnrood, helder en doorzichtig.

Fruitig met mooie houttoetsen: zure kers, rood fruit, aalbessen. Wat cassis. Aards, bosgrond, rook. Eik, vanille, wat kruidnagel.

Soepel, een mond vol rood fruit, fluwelen tannine. Het fruit is verrassend zwoel voor een bourgogne. Toch voldoende frisheid. 
Een wijn met finesse.

Te schenken bij wit vlees, eventueel gemarineerd, en vis in een volle saus. Ook bij smaakrijke kazen.

Besluiten voor de moedige kandidaten meester-wijnproever en grootmeester- wijnproever.

De bordeauxblend kan naast merlot en cabernet sauvignon onder andere ook nog eens cabernet franc en carmenère bevatten. Als je weet dat cabernet franc genetisch een voorvader is van deze andere drie en dat ze de tanninekenmerken en een zekere kruidigheid gemeen hebben en dat 2 van de drie ook als monocépage meespelen begrijp je dat dit een boeiende opgave is. Maar er zijn ook duidelijke hints te onthouden.

Naast de tanninekanonnen staat de bourgogne die meestal nogal doorzichtig is en een zurig karakter van jong rood fruit, vooral van zure kersen, en verder laag scoort in tannine.
De carmenère presenteert meestal een bom aan zwoel zwart fruit en verraadt zich makkelijk door aroma’s van cacao en van groene tot gebrande koffie, die naar mokka toe gaat. Bij zeer rijp geplukte druiven durft dit omslaan naar verbrande rubber.
De cabernet franc heeft het typische groenige, kruidige geuren van onder andere groene paprika en bladeren van aalbessenstruik of tomaat. Samen met de typische aroma’s van klein rood fruit en zijn iets lager tanninegehalte onderscheid deze wijn zich van zijn nazaten en dus van de bordeauxblend die hét tanninekanon is met dito zuren als je goed oplet.

Luc Veracx
verslaggever