Piëmonte / Ghemme

Op vrijdag 17 mei 2019 organiseerde de Commanderij De Mandel Roeselare een proefavond met het wijnhuis Rovellotti uit Ghemme (Piëmonte). Een 10-tal jaren geleden konden wij reeds kennis maken met het wijnhuis. Wij mochten terug Antonello Rovellotti verwelkomen die samen met zijn zoon Luigi  de wijnen kwam toelichten. Het werd een blij weerzien.

De wijnmakerij Rovellotti is al meer dan zeshonderd jaar een familiebedrijf dat zich toelegt op wijnbouw, volgens regels en methoden die zijn overgeleverd vanuit een lange traditie en gecombineerd met een moderne aanpak, waarbij duurzaamheid en technologische innovatie een solide continuïteit zijn.

In 1972 mocht Antonello zijn eigen eerste oogst verwerken.

De wijngaarden van de wijnmakerij Rovellotti beslaan 25 hectare van de Novara-heuvels: hun positie, blootgesteld aan de alpiene luchtstromingen, is bijzonder geschikt voor de teelt van de inheemse soorten vitigno innominabile, nebbiolo, vespolina en bonarda. Hier vinden ze het ideale microklimaat om onvergelijkbare aromatische eigenaardigheden te ontwikkelen, mede dankzij de verschillen in temperatuur tussen dag en nacht.

De kleiachtige matrix, die we vinden in de nabijgelegen rijstvelden van Novara, houdt water vast als een spons, ten behoeve van de groei van de trossen, die gemiddeld groot zijn en een optimale oppervlakte/schilverhouding hebben. De zeer zure component van de grond maakt de druiven heel bijzonder. In feite zorgen ze voor een zeer nauwkeurige stilistische afdruk in de geproduceerde wijnen.

De wijnen van Rovellotti behoren tot het kwaliteitsniveau:

• Colline Novaresi DOC in wit, rosé en rood. (DOC = denominazione di origine controllata)
  Voor wit wordt is alleen erbaluce toegelaten.
  Voor rood wordt minimaal 30 % nebbiolo (plaatselijke naam: spanna)gebruikt tot 100 %.
  Uva rara (= bonarda) is toegelaten voor 40 % en vespolina en croatina alleen of samen voor maximaal 30 %.
  De rode rassen, inclusief barbera,  kunnen ook vermeld worden bij de benaming indien de wijn er voor tenminste 85 % van gemaakt is.
• Ghemme DOCG (Denominazione di origine controllata e garantita) wordt gemaakt van nebbiolo(minimaal 85%) en/of vespolina en/of bonarda (apart of samen maximaal 15 %).
  De wijn rijpt minimum 36 maanden waarvan minstens 20 maanden op hout en minstens 9 maanden op fles.
  Het alcoholgehalte bedraagt minstens 12 %.
• Ghemme DOCG Riserva rijpt minimum 48 maanden waarvan minstens 24 op eik en minstens 9 op de fles. Het alcoholpercentage bedraagt minstens 12,5 %.

Voor de proef stond dhr Rovellotti erop dat er streekproducten bij de wijnen werden geserveerd.

Bij de eerste drie was dat Salme dla Duja, een soort salami.
Daarna kwam Fidighin dla Duja aan de beurt bij de twee rode colline novarese. Dit is een mortadella van rauwe varkenslever met mager varkens vlees, keelvet en pancetta.
Deze gezouten worsten worden naar Piëmontese gewoonte bewaard in smout. In hun vochtig klimaat is dit een oplossing om deze charcuterie te beschermen tegen schimmels. Aan de andere kant opent dat dan weer de mogelijkheid ingrediënten als wijn erin te verwerken.

Bij de laatste wijnen proefden we twee soorten gorgonzola DOP, een ‘piccante’ en een ‘dolce’, een meer romige versie.

Geproefd

1. Il Criccone Colline Novarese D.O.C. Bianco Vitigno Innominable 2017

Samenstelling: vitigno innominable (erbalucedruif, een oud inheems ras) 100%

Vinificatie: De druiven worden gekneusd en vervolgens geperst. De verse most wordt dan onmiddellijk geklaard. Zodra deze bewerking is voltooid gebeurd de fermentatie bij een gecontroleerde temperatuur van 17°C om de aroma’s niet te verliezen. De koude stabilisatie speelt een fundamentele rol in al zijn fasen. Opvoeding in stalen tanks gedurende 4 à 6 maanden, bâtonnage en tot slot bottelen. Alcohol 13,5%.

Proefnotities

Wij ontdekken een heldere strogele wijn met een groene reflet. Dan een heerlijk rijk boeket met witte perzik, exotisch fruit met vooral mango, maar ook grassig en gedroogd hooi, wilde bloempjes en een vleugje basilicum. Enorm vet qua smaak met steenfruit, lekker van structuur en een minerale onderbouw. Afdronk van een 6 sec.

Foodpairing: Kan als aperitief maar beter als gastronomische passe-partout met gegrilde kip, kalfsvlees, koude visschotel. Antonello serveerde er salam dla Duja bij, een plaatselijke zachte salamivariant, bewaard in smout.

2. Metodo Classico Vitigno Innominable dosaggio Zero

Samenstelling: vitigno innominable 100%

Vinificatie: Mousserende wijn (spumante) volgens de méthode classique. Tweede gisting op de fles gedurende 42 maanden, handmatige remuage, zero dosage. Alcohol 12,5%. De gedronken variant rustte gedurende 42 maanden.

Proefnotities
Deze spumante bestaat nog maar enkele jaren. Sprankelende heldere strogele kleur met groene reflets, mooie witte mousse en wervelende miniatuurbelletjes. Krijtig mineraal aan de neus, met appel, gedroogd fruit en kruiden, gevolgd door een aparte smaak met groene appel in de hoofdrol en een licht bittertje. Origineel maar met een stevig prijskaartje.

Foodpairing: Aperitief, koude visschotel, wit vlees.

3. Valplazza Colline Novarese D.O.C. Nebbiolo Rosato 2017

Samenstelling: nebbiolo 100%

Vinificatie: Cryomaceratie van ongeveer 6 uur waarbij de pelletjes van de druiven een deel van hun pigmentatie overbrengen, waardoor de kenmerkende ui-kleur ontstaat. Eenmaal helder wordt de most voorzien van speciale gisten die in staat zijn tot een trage fermentatie bij lage temperatuur. Daarna opvoeding van 4 à6 maanden in stalen tanks, bâtonnage en botteling. Alcohol 12,5%.

Proefnotities
Deze voor 100 procent nebbiolo cuvée heeft een vaal rosé, uienschilkleur. Aroma’s van aardbei, framboos en bosfruit. Zachte en fluwelen aanzet in de mond met vooral rode vruchten, met verder impressies van sinaas. Bittertje en ook wat honing is de afdronk.

Foodpairing: Aperitief, charcuterie, koude visschotel en wit vlees. Wij proefden de ‘salame Dla Duja’.

4.Valplazza Colline Novarese D.O.C. Nebbiolo 2016

Samenstelling: nebbiolo 100%

Vinificatie: Natuurlijke alcoholische fermentatie zonder interventie op de temperatuur en dit gedurende 8 tot 16 dagen. Herhaaldelijk overpompen, malalactische fermentatie in stalen tanks bij een gecontroleerde temperatuur. Verblijf in stalen vaten tot botteling. Minimum 6 maanden veroudering op fles. Alcohol 13%.

Proefnotities
Deze houtloze instapwijn van 100 procent nebbiolo heeft een ruby rode heldere kleur met een fijn waterrandje en aanwezige tranen. Boeket van kers, framboos, bosfruit, gekonfijt fruit, pruimen en  rustiek. Mooi vlezig met zwarte kersen, evenwichtig, vinnige aciditeit en tannines in het middenstuk. Redelijk in afdronk en op korte termijn schenkbaar maar redelijke bewaarkracht (+10 j.).

Foodpairing: Gegrild vlees, charcuterie, de wijnboer trakteerde ons met een stukje ‘fidighin dla Duja’, een leverworst bewaard in smout.

5. Ronco Al maso Colline Novarese D.O.C. Vespolina 2017

Samenstelling: vespolina 100%

Vinificatie: Natuurlijke alcoholische fermentatie zonder interventie op de temperatuur en dit gedurende 8 tot 16 dagen. Herhaaldelijk overpompen, malalactische fermentatie in stalen tanks bij een gecontroleerde temperatuur. Opvoeding in stalen vaten tot botteling. Minimum 3-4 maanden veroudering op fles. Alcohol 13%.

Proefnotities

Deze 100 procent vespolina is een buitenbeentje daar die echter vaak wordt geblend met de nebbiolo. Met de juiste wijnmaker zoals Rovellotti worden er mooie wijnen van gemaakt. In het glas drijft een diep ruby kleur met een paars randje , intens tranend. Mooi boeket met vers rood fruit, aalbessen, frambozen, pruimen, kruidigheid zoals peper en zeker floraal met camille en jasmijn. De smaak is sappig met een frisse aciditeit, ode aan rood fruit, pruimen. Versmolten tannines in de serieuze finale.

Foodpairing: Risotto di Carnaroli en Paniscia, salami, kaas

6. Chioso Dei Pomi Ghemme D.O.C.G. 2013

Samenstelling: nebbiolo 85% en vespolina 15%

Vinificatie: Natuurlijke alcoholische fermentatie zonder interventie op de temperatuur en dit gedurende 8 tot 16 dagen. Herhaaldelijk overpompen, malalactische fermentatie in stalen tanks bij een gecontroleerde temperatuur. Opvoeding in grote vaten van 20 tot 30 hl van Zwitserse makelij in massief eiken hout uit de Vogezen en dit gedurende 36 maanden. Minimum 9 maanden veroudering op fles. Alcohol 13,5%.

Proefnotities

Deze voor 85 procent uit nebbiolo samengestelde cuvée resulteert na 36 maanden vatverblijf in een granaat-baksteen rood met een netwerk van olie dikke niet gekleurde tranen. Een verleidelijk parfum, complex met framboos, kers, pruimen, rode en zwarte bessen en floraal met roos en violette. Daarna een sappige sous-bois start met een stroom rode en zwarte vruchten, pruimen, ceder en tabak. Een mega-lange afdronk met nog veel bewaarpotentieel.

Foodpairing: Gegrild en gebraden vlees, wild en kaas.

7. Costa Del Salmino Ghemme D.O.C.G. Riserva 2013

Samenstelling: nebbiolo 90% en vespolina 10%

Vinificatie: Natuurlijke alcoholische fermentatie zonder interventie op de temperatuur en dit gedurende 8 tot 16 dagen. Herhaaldelijk overpompen, malalactische fermentatie in stalen tanks bij een gecontroleerde temperatuur. Opvoeding in grote vaten van 20 tot 30 hl van Zwitserse makelij in massief eiken hout uit de Vogezen en dit gedurende 42 maanden. Minimum 9 maanden veroudering op fles. Alcohol 14%.

Proefnotities

In ons glas belandt een topcuvée, krachtpatser met een ruby-granaat rode kleur, olie dikke tranen. Aromatisch fantastisch met violet, roos, den, donker fruit zoals cassis, marmelade, zoethout, gedroogde pruimen. Vooral bingo in de smaak, mondvullend, structuur, bosbessen, tabak en paddenstoeltjes. Mooie supertaninnes van 42 maanden verblijf in eiken vat markeren de zeer lange afdronk en bewaarpotentieel. Wat een kanjer!

Foodpairing: Gegrild en gebraden vlees, wild en kaas.

8. Valdenrico Vino Passito Da Uve Stramature 2016

Samenstelling: vitigno innominable 100%

Vinificatie: De druiven geplukt in september laat men drogen in kleine houten kisten gedurende een periode van 4 tot 6 maanden, afhankelijk van het seizoen. Na deze periode worden de druiven zacht geperst en fermentatie in kleine houten vaten. Daarna rijping van 12 maanden in kleine eiken vaten. Tot slot nog verblijf van 12 maanden op fles. De opbrengst van verse druiven naar wijn is minder dan 25%. Alcohol 14,5%.

Proefnotities

Briljant goudgele kleur met veel tranengeweld. Rijk geschakeerd boeket met gedroogd en gekonfijt fruit, rozijntjes, nootjes en een bloemenfestival van gedroogde camille en saffraan. Magnifiek vet rijp in de mond met veel structuur en opnieuw het gedroogd en gekonfijt fruit. Lange afdronk, rijp maar geen overdreven plakkerige jammy. Top!

Foodpairing: De aangeboden Gorgonzola Ghemme en biscottini is een schot in de roos. Moet ook kunnen met foie gras, dolci cremosi en biscottini (koekjes) della Casa.

Verslaggever: Rik Debal en Geert De Muynck